Het project Eigen Warmte Balk:

aardgasvrij en CO₂-neutraal in 2030

Het project Eigen Warmte Balk is in 2020 begonnen en streeft naar een aardgasvrij en CO₂-neutraal Balk in 2030. Dit gebeurde toen vanuit de ambitie om positief bij te dragen aan een beter klimaat. Nu streven we nadrukkelijk naar ook het betaalbaar houden van de energierekening voor elke Balkster. Inmiddels is er een haalbaarheidsonderzoek gedaan. De volgende stap is gezet: Eigen Warmte Balk is een project geworden voor én door alle inwoners en ondernemers van Balk. Mei elkoar kunnen we onze ambitie realiseren. We vertellen je op deze pagina meer over het project, wat er al is gedaan en wat er gaat gebeuren. Hopelijk doe jij als Balkster mee en zeg je volmondig ‘ja’ tegen dit mooie warmteproject! Wil je meer weten? Neem contact op!

Wat willen we met Eigen Warmte Balk bereiken?

• Met Eigen Warmte Balk willen we toe naar een aardgasvrij en CO₂-neutraal Balk in 2030. Daarmee wordt het voor elke bewoner en ondernemer haalbaar en betaalbaar om van het aardgas af te gaan.
• Eigen Warmte Balk wil dat elke Balkster mee kan doen. Zo houden we met elkaar onze energierekening betaalbaar. Zeker in een tijd van steeds maar stijgende aardgasprijzen is dat heel belangrijk. Op deze manier worden we onafhankelijk van aardgas én dragen we met elkaar positief bij aan het klimaat.
• Omdat in Balk niet alle wijken gelijk zijn, hebben we te maken met verschillende woningen en andere gebouwen. Sommige kunnen wel op een warmtenet, andere niet. We zoeken voor elk gebouw in Balk naar een haalbare oplossing om van het aardgas af te kunnen.
• We willen uiteindelijk toe naar een eigen coöperatief warmtebedrijf. Eigen Warmte Balk wordt dus een warmtebedrijf voor én door alle inwoners van Balk. We worden met elkaar eigenaar.
• Het coöperatief warmtebedrijf waar we naar streven, hoeft geen winst te maken. Alleen voldoende financiële buffers zijn belangrijk. Daarmee kunnen we herinvesteringen doen, onderhoud plegen en onvoorziene kosten betalen.

Wat is er inmiddels gedaan?

• In 2021 is er een intentieovereenkomst ondertekend door de initiatiefnemers. Dit zijn Energie Coöperatie Gaasterland, Gemeente De Fryske Marren, Woningcorporatie Dynhus, AVK Plastics, Plaatselijk Belang Balk Vooruit en ondernemingsvereniging Eigen Haard/ De Stikke. Zij willen warmte betaalbaar maken voor elke inwoner van Balk en  positief bijdragen het klimaat.
• Vervolgens is er een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd door IF Technology. Dit onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat het mogelijk is om Balk aardgasvrij te krijgen. Het gaat hierbij om het aardgasvrij maken van in totaal 1.900 woningen, waarvan 700 huurwoningen, en 225 andere gebouwen. Lees de samenvatting van het haalbaarheidsonderzoek. Wil je het hele onderzoek inzien, neem dan contact met ons op!

Wat zijn de ideeën precies?

• Bij het haalbaarheidsonderzoek zijn alle alternatieven voor duurzame warmte bekeken. Door de verschillen in woningtypen en de afstand tussen de gebouwen, zijn er binnen Balk voor bepaalde gebieden verschillende oplossingen haalbaar.
• Op de kaart hieronder zie je de mogelijke oplossingen per deelgebieden. Let op! Er wordt nog vervolgonderzoek gedaan, zodoende is de indeling niet definitief. We proberen stap voor stap en in overleg met de inwoners van Balk een steeds duidelijker en concreter beeld te krijgen. Daarover blijven we voortdurend informeren en gaan we met jou graag verder in gesprek.
• Voor een aantal woonwijken (deelgebieden 1, 3, 5 en 6) is een warmtenet de meest reële oplossing om betaalbaar aardgasvrij te worden.
• Omdat de (veelal nieuwere) woningen aan de randen van Balk (deelgebieden 2, 4 en 7) verder van elkaar afliggen, zijn hier individuele oplossingen, zoals warmtepompen, de beste oplossing.
• Voor het bedrijventerrein (deelgebied 8) is extra onderzoek nodig om tot een duidelijke aardgasvrij-strategie te komen. Onderzocht wordt of het haalbaar is om ook hier een collectief systeem te realiseren. Bijvoorbeeld door aan te sluiten op het warmtenet of door de inzet van waterstof.

Deelgebieden Eigen Warmte Balk (niet definitief)

Wat gaat er verder gebeuren?

• Het project Eigen Warmte Balk beslaat meerdere jaren. Op de tijdlijn hieronder zie je welke fases er zijn.
• De onderzoeksfase liep tot eind mei 2022. In die periode is met een haalbaarheidsonderzoek duidelijk geworden dat het haalbaar is om heel Balk van het aardgas af te krijgen in 2030.
• Ook kreeg Eigen Warmte Balk in deze periode een gemeentelijke subsidie om het project in 2022 een vervolg te kunnen geven.
• We zitten nu in de ontwerpfase. Daarin doen we verder onderzoek. Dit doen we samen met de inwoners van Balk. Met elkaar kijken we wat er nodig is om heel Balk aardgasvrij en CO2-neutraal te krijgen. We brengen de mogelijkheden en de kosten verder in kaart. Uiteindelijk beslist elke inwoner van Balk zelf of en hoe hij of zij meedoet.
• Eigen Warmte Balk informeert vanaf nu alle inwoners actief over het project en voortgang. Dit gebeurt onder meer met informatiebijeenkomsten.
• We vragen Balksters om mee te denken en ondersteuning te bieden bij het project. Zo willen we bijvoorbeeld weten welke informatie inwoners nodig hebben om te kunnen beslissen of ze willen deelnemen aan het warmtenet. Ook willen we met elkaar collectieve acties bedenken voor de inwoners die een warmtepomp nodig hebben om aardgasvrij te kunnen wonen.

Verwachte planning Eigen Warmte Balk

Hoe ziet de planning er verder uit?

• De precieze planning is afhankelijk van verschillende factoren. Ook verschilt de planning  voor de realisatie van het warmtenet en het inzetten van individuele oplossingen.
• Eigen Warmte Balk is nu onder meer bezig met een vervolgonderzoek. Deze uitkomsten zijn belangrijk voor de verdere planning.
• Daarnaast hopen we dat de al aangekondigde landelijke subsidie voor warmtenetten snel beschikbaar komt. Het is belangrijk om deze te kunnen inzetten om het warmtenet in Balk rendabel te kunnen realiseren.
• Waarschijnlijk is de rest van 2022 en een groot deel van 2023 nodig om alles uit te zoeken.
• In 2023 willen we al aan de slag gaan met collectieve acties om de individuele oplossingen toe te passen.
• We hopen vanaf 2024 te kunnen beginnen met het realiseren van het warmtenet.
• Bij de realisatie van het warmtenet wordt onder meer een warmteopslag onder de grond gebouwd. Ook wordt er leidingwerk aangelegd. Hiervoor worden eerst aanbestedingen gedaan bij verschillende aannemers.
• Als alles is doorlopen, dan volgt de laatste fase, de exploitatiefase. Wanneer dat precies is, kunnen we nu nog niet zeggen. In de laatste fase nemen we het warmtenet in bedrijf. We gaan dan ook over naar een coöperatief warmtebedrijf. Daarmee worden we als inwoners van Balk allemaal eigenaar van ons eigen warmtebedrijf!

Meer informatie

Heb je na het lezen van deze informatie vragen of wil je bijdragen aan Eigen Warmte Balk? Lees dan meer bij de veelgestelde vragen en bij Doe mee! Je kunt natuurlijk ook altijd contact opnemen via info@eigenwarmtebalk.frl. Goffe Venema en Tjeerd Osinga gaan graag met je in gesprek.